Borderline kişilik bozukluğu çoğu kişi tarafından tam anlamıyla bilinmeyen bir kavramdır. Borderline, kişinin duygu ve düşüncelerinde bir istikrarsızlık, sürekli karar değiştirme ile tanımlanan bir psikiyatrik hastalıktır. Kişilik bozukluğunda hastalar her an her şeyin değişebileceğine inanmaktadır. Bu nedenle bu hastalar her şeyin en kötüsünü sürekli düşünerek düşünceleri ile kendilerini yıpratmaktadır. Borderline kişilik bozukluğunda hastalar düşüncelerinde ve hareketlerinde oldukça dengesiz bir haldedirler.
Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?
Kişilik bozukluğunda “borderline” kelimesi sınırda, yani ucu kaçacak kadar fazla ve ani düşünce değişikliklerini anlatmak için kullanılmıştır. Bu kişilerin bir dakika sonra ne düşüneceği ve nasıl hareket edeceği net değildir, belirsizdir. Bu hastalıkta kişiler kendileri ve çevrelerindeki insanlar hakkındaki duygularını ve düşüncelerinde ani bir değişikliğe gidebilirler.
Bu durum da kendilerinin nasıl biri olduğu hakkındaki fikirlerinde kararsız kalmalarına sebep olmaktadır. Bu nedenle bu hastalığı olan kişiler kendileri hakkında da olumlu olumsuz ani kararlar verebilmektedir. Borderline kişilik bozukluğu olan birini sevmek oldukça zordur çünkü davranışları tutarsızdır. Şimdi bunun detaylarına inelim.
Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Borderline kişilik bozukluğu belirtileri olan hastalardaki en çok görülen durum ikili ilişkileri yürütememektir. Herhangi bir konuda ani karar değişiklikleri, kendi benlikleri ve gelecekleri ile ilgili düşünce değişimleridir. Bu hastalığa yakalanan kişiler kendilerinin nasıl biri olduklarına ve ya hayattaki amaçlarına ve neye değer verip vermemesi gerektiğine karar veremeyebilir. Bu özellikler hakkındaki düşünceleri sürekli değişime uğramaktadır. Bu kişilik bozukluğu olan hastalar sevdikleri ve sevmedikleri şeyler konusunda da oldukça kararsızdır. Ayrıca benlikleri hakkında ani karar değişimleri olduğu için bu kişiler hobi, ilgi alanı gibi alanlarda da oldukça tutarsız düşünceler ve davranışlar gösterirler.
Borderline kişilik bozukluğu olan kişiler ikili ilişkilerde sürekli problem yaşarlar. Evliliklerini uzun sürdüremeyebilirler. İkili ilişkilerde yıpratıcı taraf olurlar. Bunun sebebi, hastalık sebebi ile karşısındaki insan hakkında ani karar ve duygu durum bozukluklarının olmasıdır. Bu düşünceler istemeden gelse dahi ilişkiyi oldukça yıpratabilmektedir. Bu nedenle kişilik bozukluğu olan kişiler ayrılık, boşanma gibi durumları oldukça sık yaşarlar.
Kişilik bozukluğunda hastaların günlük hayatları da çok ciddi bir şekilde etkilenmektedir. Bu hastalıkta kişiler sürekli bir karar değişikliğinde oldukları için okul ve iş hayatlarında çok zorluklar yaşamaktadırlar. Sürekli iş değiştirme, okulda bölüm değiştirme isteği ya da okulu bırakma isteği gibi radikal kararlar da verebilirler. Bu nedenle kişilik bozukluğu olan kişilerin gelecekleri de tehlike altında olabilir. Bu nedenle bir an önce tanı ve tedavilerinin yapılması gerekmektedir.
İlginizi Çekebilir >> Kişilik Bozuklukları
Agah Aydın’ın Borderline Üzerine Sözleri ve Yaklaşımı
-
“Ne yaşadığını anlamayan insan depresif olur, anlamaya çalıştığında ise borderline.”
Aydın, borderline bireylerin duygusal kaoslarını anlamlandırma çabasını vurgular. Ona göre, BKB’li kişiler, yaşadıkları yoğun duyguları anlamaya çalışırken sıkışıp kalır ve bu, kimlik karmaşasına yol açar. -
“İlişkiler, iki psikocinsel bilgisayarın karşılaşmasıdır.”
Aydın’ın bu sözü, borderline bireylerin ilişkilerdeki tutarsızlığını açıklar. BKB’li kişiler, karşı tarafı ya tamamen idealize eder ya da aniden değersizleştirir; bu, Aydın’a göre, iki zihnin uyumsuz dansıdır. -
“Zorda kaldığımızda bedenimize kulak verelim; o, istemediği ilişkileri kusar.”
Borderline bireylerin impulsif davranışları ve kendine zarar verme eğilimleri, Aydın’ın bu yorumunda bedenin bir savunma mekanizması olarak devreye girmesiyle ilişkilendirilir.
Aydın’ın yaklaşımı, borderline bireylerin duygusal dalgalanmalarını anlamada hem insani hem de toplumsal bir çerçeve sunar. Onun sözleri, BKB’nin yalnızca bir hastalık değil, aynı zamanda bir varoluşsal kriz olduğunu ima eder.
Jacques Lacan’ın Borderline Üzerine Sözleri ve Psikanalitik Bakışı
-
“Öznenin gerçeği, ötekinin arzusundadır.”
Lacan’a göre, bireyin kimliği, ötekinin (örneğin ebeveynlerin) arzusuyla şekillenir. Borderline bireyler, erken dönemde tutarsız veya eksik bir “öteki” ile karşılaştıklarında, simgesel düzene tam olarak entegre olamaz ve bu, kimlik belirsizliğine yol açar. -
“Arzu, her zaman ötekinin arzusudur.”
Bu söz, borderline bireylerin ilişkilerdeki aşırı bağımlılığını ve terk edilme korkusunu açıklar. BKB’li kişiler, ötekinin arzusuna aşırı derecede odaklanarak kendi benliklerini inşa edemez. -
“Gerçek, simgeselin imkansızlığıdır.”
Lacan’ın bu ifadesi, borderline bireylerin duygusal kaosunu anlamada kilit bir noktadır. Simgesel düzenin (dil ve kültür) eksikliği, gerçekle yüzleşmeyi zorlaştırır ve bu, BKB’de görülen yoğun duygusal tepkilere zemin hazırlar.
Lacan’ın karmaşık ama derin sözleri, borderline bireylerin iç dünyasını anlamada psikanalitik bir çerçeve sunar. Onun teorileri, BKB’nin kökenlerini erken dönem ilişkisel dinamiklerde arar.
James F. Masterson’ın Borderline Bakış Açısı
-
Terk Depresyonu:
Masterson’a göre, borderline bireyler, anneden ayrılma girişimlerinde desteklenmez veya cezalandırılırsa, yoğun bir terk edilme korkusu ve depresyon geliştirir. Bu, BKB’nin temel dinamiğidir. -
Gerçek Benlik ve Sahte Benlik:
Masterson, borderline bireylerin “gerçek benlik”lerini ifade edemediğini, bunun yerine ötekinin beklentilerine uyum sağlayan bir “sahte benlik” geliştirdiğini belirtir. Bu, kimlik belirsizliği ve ilişkisel tutarsızlığın kökenidir. -
İlişkisel Dinamikler:
Masterson, BKB’li bireylerin ilişkilerde “yakınlık-uzaklık” ikilemi yaşadığını söyler. Yakınlık ararken terk edilme korkusuyla uzaklaşırlar, bu da ilişkilerde kaos yaratır.
Masterson’ın bakış açısı, borderline kişilik bozukluğunu erken dönem nesne ilişkileri üzerinden anlamlandırır ve tedavi için somut bir yol haritası sunar.
-
Agah Aydın: Aydın, borderline tedavisinde psikoterapinin yanı sıra sosyal bağların güçlendirilmesini önerir. “Toplum hasta olduğunda birey de hasta olur” diyerek, BKB’nin toplumsal destekle iyileşebileceğini savunur.
-
Jacques Lacan: Lacan’ın psikanalitik yaklaşımı, borderline bireyin simgesel düzene entegrasyonunu sağlamayı amaçlar. Terapist, öznenin eksik “öteki”sini temsil ederek bu süreci destekler.
-
James F. Masterson: Masterson, terk depresyonuyla yüzleşmeyi ve gerçek benliği ortaya çıkarmayı hedefleyen yoğun bir psikoterapi önerir. Bu süreç, bireyin kendi ihtiyaçlarını tanımasını sağlar.
Borderline ile İlgili Yaygın Sorular
-
Borderline kişilik bozukluğu tedavi edilebilir mi?
Evet, uygun psikoterapi (örneğin Diyalektik Davranış Terapisi) ve bazen ilaçlarla tedavi mümkündür. Aydın, Lacan ve Masterson, bu süreçte bireysel dinamiklerin önemini vurgular. -
Borderline bireylerin ilişkileri neden bu kadar zor?
Terk edilme korkusu ve duygusal istikrarsızlık, ilişkilerde tutarsızlığa yol açar. Masterson’ın “yakınlık-uzaklık” ikilemi bu durumu açıklar. -
BKB’nin kökeni nedir?
Çocukluk travmaları, tutarsız ebeveynlik ve biyolojik faktörler temel nedenlerdir. Lacan, simgesel düzen eksikliğine; Masterson, ayrılma-bireyselleşme başarısızlığına işaret eder.
Jacques Lacan, psikanalitik bir lensle, simgesel düzenin eksikliğini ve ötekinin rolünü vurgular. James F. Masterson ise nesne ilişkileri teorisiyle, terk depresyonu ve benlik gelişimini merkeze alır. Bu üç uzman, borderline bireylerin iç dünyasını anlamada farklı ama tamamlayıcı yollar sunar.
Eğer borderline kişilik bozukluğu hakkında daha fazla bilgi arıyorsanız veya bu konuda destek ihtiyacınız varsa, bir ruh sağlığı uzmanına başvurmanız önerilir. Bu makale, Agah Aydın, Lacan ve Masterson’ın perspektifleriyle BKB’yi anlamanıza yardımcı olmayı amaçlar.
Borderline Kişilik Bozukluğu Nedenleri
Borderline kişilik bozukluğunda hastalar pek çok farklı etmenden dolayı bu rahatsızlığı yaşıyor olabilirler. Fakat genel olarak hastalarda depresyon, anksiyete ve stres gibi durumlar var ise bu hastalığın oluşması da oldukça muhtemeldir. Hastalar bu hastalığa genellikle ergenlik ya da genç yetişkinlik döneminde yakalanmaktadır. Bu durum da okul ve iş seçimi gibi son derece önemlidir. Bu konularda kişilerin karar verme yetilerinin oldukça azaldığı anlamına gelmektedir. Bu nedenle erkeklerde Borderline Kişilik Bozukluğu olan kişilerde herhangi bir ayrım yoktur. Cinsiyet fark etmeksizin belirtileri anıdır ve bir an önce tedavi edilmelidir.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Kişilik bozukluğunda tanı, bu hastalığı saptamada yardımcı olabilecek bir test ile koyulabilir. Bu hastalık yanında başka psikiyatrik hastalıklar da seyredebilir. Bunun için bu hastalığın tanısını koymak pek kolay değildir. Ayrıca hastalardaki ani karar değişiklikleri ve stres, duygu durum bozuklukları, tanıyı koymakta yardımcı etmenlerdir.
Borderline kişilik bozukluğunda tedavi uzun sürebilir. Kişilerin kararlarında sabit kalabilmeleri öğretilmelidir. Her şeyin iyi olacağına inanılması, kişinin benlik kavramı hakkında daha iyi bilgiler öğrenilmesi bu hastalığın tedavisi için son derece önemlidir. Bilişsel davranışçı terapi ile birlikte bu hastalık tedavi edilebilmektedir.
Bu konuda profesyonel destek almak için Antalya Psikolog hizmeti tercih edebilirsiniz. Evinizin konforunda uzman psikologlardan destek alabilirsiniz.
Borderline Kişilik Bozukluğu Hastalarına 50 Öneri
-
Psikoterapiye Katılın: Diyalektik Davranış Terapisi (DBT) ile duygularınızı düzenleyin.
-
Duygusal Farkındalık Kazanın: Ruh hali değişimlerini tanıyın.
-
Mindfulness Pratiği Yapın: Meditasyonla zihninizi sakinleştirin.
-
Günlük Tutun: Duyguları yazıya dökerek rahatlayın.
-
Tetikleyicileri Not Edin: Öfke veya üzüntü kaynaklarını belirleyin.
-
Nefes Teknikleri Kullanın: Stresi azaltmak için derin nefes alın.
-
Güvenilir Bağlar Kurun: Destekleyici ilişkilerle korkularınızı yatıştırın.
-
Rutin Oluşturun: Günlük planla istikrar sağlayın.
-
Egzersiz Yapın: Fiziksel aktivite ruh halini iyileştirir.
-
Sağlıklı Beslenin: Dengeli diyetle enerjinizi koruyun.
-
İmpulsiviteyi Kontrol Edin: Ani kararlar öncesi durup düşünün.
-
Destek Gruplarına Katılın: Deneyim paylaşımıyla yalnızlığı azaltın.
-
Egzersiz Yapın: Sakinleşme teknikleri uygulayın.
-
Kendinize Zarar Vermeyi Önleyin: Güvenli bir alan yaratın.
-
Sosyal Medyadan Uzaklaşın: Karşılaştırmadan kaçının.
-
Hobiler Edinin: Yaratıcı aktivitelerle zihninizi meşgul edin.
-
Uyku Düzeni Kurun: Düzenli uyku depresyonu hafifletir.
-
Doktorla İlaç Görüşün: Gerekirse antidepresan kullanın.
-
Kendinize Şefkat Gösterin: Hatalarınızı kabul edin.
-
Müzik Dinleyin: Sakinleştirici melodilerle rahatlayın.
-
Doğada Zaman Geçirin: Yeşil alanlar stresi azaltır.
-
Hedef Belirleyin: Küçük başarılarla motive olun.
-
Alkolü Sınırlayın: Madde kullanımı semptomları artırabilir.
-
Rahatlama Teknikleri Deneyin: Yoga veya masaj deneyin.
-
Aileyle İletişim Kurun: Yakınlarınızdan destek isteyin.
-
Duygusal Patlamalara Hazırlanın: Kriz anı planı yapın.
-
Olumlu Affirmasyonlar Kullanın: Kendinize pozitif mesajlar verin.
-
Sanatla Uğraşın: Resim veya yazı ile duyguları ifade edin.
-
Dikkat Dağıtıcı Aktiviteler Bulun: Film izlemek gibi.
-
Sabırlı Olun: İyileşme zaman alır.
-
Geçmişi Kabul Edin: Travmaları anlamaya çalışın.
-
Güvenli Mesafe Koyun: Toksik ilişkilerden uzak durun.
-
Duygu Günlüğü Tutun: Hislerinizi analiz edin.
-
Kriz Anında Ara Verin: Tartışmalarda mola alın.
-
Kendinizi Tanıyın: Güçlü yönlerinizi keşfedin.
-
Meditasyon Uygulamaları Kullanın: Rehberli sesler deneyin.
-
Küçük Adımlar Atın: Büyük hedefleri bölün.
-
Duygusal Tetikleyicilerden Kaçının: Stresli ortamları sınırlayın.
-
Günlük Hedefler Yazın: Yapılacaklar listesi tutun.
-
Arkadaşlarla Zaman Geçirin: Sosyalleşme boşluk hissini azaltır.
-
Kendinize Mektup Yazın: Duygularınızı paylaşın.
-
Egzersiz Rutini Oluşturun: Haftada 3 gün yürüyüş yapın.
-
Beslenme Günlüğü Tutun: Yeme alışkanlıklarınızı izleyin.
-
Terapistle Düzenli Görüşün: Tedavi planına sadık kalın.
-
Olumsuz Düşünceleri Sorgulayın: Gerçekçi mi diye düşünün.
-
Acil Durum Numarası Bulundurun: Krizde yardım alın.
-
Rahatlatıcı Kokular Kullanın: Lavanta gibi esanslar deneyin.
-
Kendinizi Ödüllendirin: Küçük başarıları kutlayın.
-
Gevşeme Egzersizleri Yapın: Kas gevşetme tekniklerini öğrenin.
-
Uzmana Danışın: Profesyonel rehberlikle ilerleyin.
Borderline Kişilik Bozukluğu Hakkında SSS
Borderline olduğumu nasıl anlarım?
Borderline kişilik bozukluğu kimlerde görülür?
Borderline hastaları evlenebilir mi?
Borderline kişilik bozukluğu kaç yaşında başlar?
İlk belirtiler ergenlik dönemlerinde görülmektedir.
Borderline genetik mi?
Bilimsel bir araştırmaya göre %60 oranında genetik olabileceği saptanmıştır.
İlginize çekebilir : Narsisistik Nedir