Psikoz, gerçeklikle ilişkinin kesilmesidir ve psikoz nedir denildiğinde kişilerin gerçek olmayan şeyleri görmesi, gerçek olmayan inanışlarda olması ve gerçek ile hayal arasındaki ayrımı yapamamasıdır. Ayrıca bu hastalık iyileşebilir bir hastalık çeşidi olarak açıklanabilir. Ancak bu hastalık erken tedavi edilmediğinde kişiler agresif ve endişeli durumda olabilir ve bunun sonucunda abartılı davranışlar ve duygular sergileyebilir. Ayrıca bu tarz hastalığı olan kişiler gerçek olmayan şeyleri görürler ve gördükleri şeylere sıkı sıkı bağlanırlar. Hatta aksi yöndeki kanıtlı olan bilgileri de asla kabul etmezler. Psikoz hastalığı bipolar bozukluk ve şizofreni gibi akıl hastalığının belirtisi olabilir. Uyuşturucu bağımlılığı ve uykusuzluk psikoz hastalığını tetikleyebilir. Doktorlar bu hastalığın neden olduğunu bilmemektedir. Ancak bu hastalık için bazı risk faktörleri mevcuttur. Bu faktörler şunlardır;
- Kişinin yaşadığı travma psikoza yol açabilir. Yaşanılan travmanın türü de psikoz gelişiminde rol oynar.
- Kişilerin kullandığı uyuşturucu psikoz hastalığını tetikleyebilir.
- Psikoz taşıyan genlere sahip olan kişiler hastalığa yakalanabilir.
- Yaralanmalar, beyin tümörleri, felçler, Alzheimer hastalığı, demans ve Parkinson hastalığı bu hastalığı tetikleyebilir.
Psikoz Belirtileri Nelerdir?
Psikoz aniden meydana gelmeyen ve birtakım sebeplerden ortaya çıkan durumdur. Psikoz hastalığı genellikle tüm hastalarda sıklıkla görülür. Kişideki psikoz belirtileri şunlardır;
- Kişinin sosyal hayattan kopması
- Kendine bakmayı ihmal etmesi
- Kişinin normal hayattan daha fazla ve az uyuması
- Hiç duygu hissetmeme hali
- Tek başına zaman geçirme ve çevrenden uzaklaşma
- Kişinin bir işe odaklanamaması ve konsantrasyon eksikliği
- Motivasyon eksikliği
- Okulda ve işte performans düşüklüğü
- Normal olmayan düşüncelere inanmak
- Kişide genellikle yaşanan depresyon belirtileri
- Karşısındaki kişinin sözlerini umursamamak
Psikoza Neden Olan Hastalıklar Nelerdir?
Psikoz, beynin bilgiyi işleme şeklini etkileyen durumdur. Bu hastalık gerçeklikle bağlantının kaybedilmesidir. Bu yüzden bu hastalık yüzünden kişiler gerçek olmayan şeyleri görebilir, duyabilir ve inanabilir. Zihinsel ve fiziksel hastalıklar psikoza neden olur. Bu yüzden bir kişinin psikoz olması için birtakım sebepler olmalıdır. Bu sebeplerin başında bazı hastalıklar mevcuttur. Psikozu tetikleyecek bazı hastalıklar bunlardır;
- Kanser gibi hastalıklar
- Beyin tümörü
- Parkinson
- Demans hastalığı
- Alzheimer hastalığı
Psikoz Bozuklukta Risk Faktörleri Nelerdir?
İnsanların hayatını etkileyen olaylar zaman zaman meydana gelebilir. Bu olaylar kişilerin duygularında ve davranışlarında bozulmalara neden olabilir. Psikoza gidecek durumlardan bazıları; ölümden sonra duyulan yas, deprem gibi doğal afetlerde yaşanan olaylardan sonra yaşanılan psikolojik çöküntüler, lohusalık depresyonu, kazalar ve yaralanmalar sonucunda beyin travmaları meydana gelir. Ayrıca psikoza sebep olabilecek nedenlerden uyuşturucu madde kullanımı da olabilir. Bunun yanı sıra antidepresan ilaçlarının kötüye kullanılması da psikoza sebep olur.
Psikoz Hastaları Nasıl Davranır?
Psikoz gerçeklikle algısı olmayan bir hastalıktır. Psikoz hastalarının sergilediği başka davranışlar mevcuttur. Psikoz hastalarının genel olarak sergiledikleri davranışlar vardır. Psikoz hastalarının sergiledikleri davranışlar;
- Psikoz hastaları halüsinasyon görmeye başlarlar. Halüsinasyon, gerçekte olmayan davranışların birçok duyu organıyla hissedilmesidir. Kişiler var olmayan şeyleri işitmekle kalmayıp bunun yanı sıra görmeye ve dokunmaya başlar. Psikoz tanısı koyulan kişilerin çoğunluğunda halüsinasyon görme durumu vardır.
- Davranış bozukluğu psikoz tanısı konulan hastalarda net olarak anlaşılır. Kişilerin sergilediği hal ve hareketlerdeki dengesizlik ve mimiklerin abartılı şekilde kullanılması davranış bozukluğunun göstergesidir.
- Hasta kişilerde düşünce bozukluğu net olarak anlaşılmayabilir. Düşünce bozukluğu yaşayan kişiler düşüncelerini davranışlarına yansıtır.
- Psikoz hastalarının belirgin özelliklerinden biriside konuşma şekilleridir. Bu kişiler hızlı ve çok konuşurlar. Ayrıca bazı durumlarda konuşmayı reddederler.
Psikoz Teşhisi Nasıl Yapılır?
Psikoz teşhisi konulması için bir psikolog ya da psikiyatrist ile görüşme yapılmalıdır. Çünkü hastalığa neden olabilecek semptomlar araştırılıp ona göre teşhis konulmalıdır. Aslında psikoz nedir ve belirtileri nelerdir sorularına cevap bulmak gerekir. Uzmanlar semptomlara neden olabilecek etkenleri belirledikten sonra zihinsel hastalıkları teşhis etmektedir. Genellikle yetişkinlerde görülen psikoz belirtisi genç insanlarda pek rastlanmaz. Örnek olarak küçük çocukların hayallerinde birisiyle konuşması çok doğaldır. Bu çocuğun hayal gücünün geliştiğini gösterir ve bu durum çok doğaldır. Ancak farklı durumlarda gençlerden ve çocuklardan psikoz hakkında endişe duyulduğunda mutlaka bir uzmanla görüşülmelidir.
Psikoz Genetik Midir?
Psikoz genellikle aileden gelindiği düşünür. Ancak ailede ya da yakın akrabalarda psikoz varsa sizde de psikoz çıkma olasılığı çok fazladır. Anne ya da babasında psikoz çıkan birinde psikoza yakalanma riski yüzde ondur. Fakat psikozun sadece genlerden değil de çevresel etkilerden dolayı da çıkması ihtimaldir. Bunun yanında doğum öncesi kötü beslenme, doğum sırasında karşılaşılan problemler, virüslere maruz kalma ve bilinmeyen psikososyal faktörler bulunur. Psikozda görülen normal olmayan davranışlar kişinin kendisi ve çevresindeki insanları olumsuz etkiler. Toplumda her yüz kişiden üçü psikotik özellik göstermektedir. Günümüzdeki hastalıklar gibi psikozda tedavi edilebilir. Psikoz dil, din ve ırk ayrımı yapmaz.
Hasta yakınlarının Yaklaşımı Nasıl Olmalıdır?
Hasta yakınları kişiye henüz bu tanı konulmadan önce sıkıntılı bir süreç geçirirler. Özellikle hasta ile aynı evi paylaşan anne, baba, kardeş gibi aile üyelerinin hastayı davranışları hakkında yargılamamalıdır. Hastanın yaptığı davranışlara karşı aşırı tepki vermemelidir. Psikoz tedavisi olan kişilere karşı sakin ve anlayışlı olunmalıdır. Hastaya onu kontrol ettiğinizi hissettirmeden yanında olunmalıdır. Aşırı sevgiye kaçmadan aile içinde güvende olmalıdır.
Psikoz Tedavisi Nasıl Yapılır?
İlk psikoz atağından sonra tedaviye başlanması gerekir. Erken başlanan tedavi sayesinde iş ve okul hayatının etkilenmesinin önüne geçilir. Ayrıca erken tedavi sayesinde psikoz nedenlerinin önüne geçmek mümkündür. Doktorun yazdığı ilaçlar sayesinde psikoz belirtileri azalabilir. Kendinize ve çevrenizdeki insanlara zarar verme olasılığınız ortadan kalkar. İlaç tedavisi sayesinde hastayı ani sakinleştirmek mümkündür. Bu yüzden psikoz nedir sorusuna uzman yardımıyla cevap bulabilirsiniz.
