Kaygı bozukluğu olarak bilinen kusma korkusu nasıl yenilir? Emetofobi olarak adlandırılan kusma korkusu, ilaç tedavisi ve psikolojik terapi yöntemi ile yenilmektedir.
Kişilerin yaşamlarında yaşadığı fobiler arasında kusma korkusunun tedavisi daha uzun ve zor bir süreci kapsamaktadır. İnsanların kusma fobisi yaşamaları durumunda bazı davranış belirtileri göstermektedir. Bu davranış belirtileri ile birlikte kusma fobisi, insan yaşamını ciddi derecede etkileyebilecek boyutlara çıkabilir. Böyle bir problem yaşamanız durumunda, vakit kaybetmeden bir psikoloğa danışmanız, gerekli bulunan hallerde ilaç tedavisine başlamanız önerilmektedir.
Kusma Korkusu Nedir?
Kusmaktan korkulur mu? Diye merak eden kişiler için söylenebilir ki, bazı kişiler kusmaktan ve diğer kişilerin kusmasını görmekten ciddi derecede rahatsız olmaktadır. Hatta sadece rahatsızlık olmakla kalmayıp, yüksek bir anksiyete problemi yaşayabilir.
Kusma korkusu, kişilerin kusmaktan ve yanlarında kusan kişileri görmekten ciddi derecede rahatsız olma fobisi olarak da tarif edilebilir. Tıptaki karşılığı emetofobi olarak bilinen kusma korkusu, “ya kusarsam” veya “ya kusan birini görürsem” korkusuyla zaman içinde sosyal yaşama karışmakta zorluk yaşarlar. Bu durum kişilerin ileri süreçlerde sosyal fobi yaşamasına kadar ciddi sonuçlar doğurabilmektedir.
Kusma Korkusunun Nedenleri Nelerdir?
Emetofobi olarak da bilinen kusma korkusu neden olur? Kusma korkusu kişilerde erken çocukluk dönemlerinde gelişen bir fobi türüdür. Bu anlamda kişilerin yetişkinlikleri sürecinde tetikleyen birçok faktör, çocukluk döneminden gelen spesifik fobiler arasında değerlendirilen kusma fobisinin artmasına sebep olabilmektedir. Peki kusma korkusunun nedenleri şöyle açıklanabilir:
- Kişilerin kusma ile ilgili hatırladığı rahatsız edici anılar
- Kişilerin kusma ve başkalarının kusması ile ilgili yaşadıkları olumsuz tecrübeler
- Başkalarının kusmalarına şahit olma
- Günlük yaşamlarında kontrolü elden kaybetme korkusu
- Geçirilen bazı rahatsızlıklar ve alkol alma sonucunda yaşanan kusma tecrübeleri
- Kadınların hamilelik süreçlerinde yaşadıkları sürekli bulantı ve kusma tecrübeleri
Kişiler bahsedilen nedenlerden dolayı kusma fobisi yaşayabilir. Peki, kusma fobisi olanlar ne yapmalı? Kusma korkusu olanlar, bu fobinin yaşamını çok etkileyecek düzeye ulaşmasını beklemeden bir psikologdan randevu alarak, psikoloğun önerdiği terapi yöntemine başlaması gerekir.
Kusma Korkusu Belirtileri
Kusma korkusu olarak adlandırılan emetofobi belirtileri olarak bazı yaygın davranış bozuklukları gözlemlenebilir. Kusma korkusu belirtileri olarak gözlemlenen davranış belirtileri şunlardır:
- Kendisinin kusmakla veya başkasının kusması ile ilgili herhangi bir durumla karşılaşması halinde ciddi bir panik ve rahatsızlık yaşaması
- Yaşamının her vaktinde karşısına kusma ile ilgili bir durumun varlığı halinde rahatsız edici bir kaygı durumunun gerçekleşmesi
- Kusma ile ilgili bir durumun yaşanmaması için verilen mücadele sebebi ile kişinin günlük rutin işlerini yapmakta zorlanması
- Kusma ile ilgili bir durumun yaşanmaması için iş yaşamını aksatması
- Yiyeceklerin son kullanma tarihlerini sürekli olarak kontrol etmek
- Kusma ile ilgili bir durum yaşanacak korkusu veya başka kişilerin kusmalarını görme korkusu ile sosyal hayata dahil olamama
- Otel ve restoran gibi yerlerde besin tüketmeme
Bu belirtileri gösteren kişilerin kusma korkusu nasıl yenilir? Belirtilerin rahatsız edici boyutlara çıkması ile birlikte çözüm arayan kişilerin, uygun oldukları bir zaman psikolog danışmanlık hizmeti alması gerekir. Uzmanların görüşleri doğrultusunda, hasta ile ilgili en uygun tedavi yönteminin belirlenip uygulamaya geçilmesi gerekir.
Emetofobinin Diğer Davranış Bozukları ile İlişkisi
Yaşadıkları fobi dolayısı ile yaşamları ciddi derecede baskı altına giren kişilerin kusma korkusu nasıl geçer? diye merak etmeleri çok normaldir. Bu anlamda kusma fobisi için etkili bir tedavi yönteminin belirlenmesi, rahatsızlığın altta yatan hangi davranış bozukluğu ile ilişkili olduğunu anlamak ile mümkün olabilir.
Kusma Korkusu ile Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Arasındaki İlişki
Yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda, kusma fobisinin obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile ilişkili olduğu saptanmaktadır. Tekrar eden davranışlar ve ritüeller olarak OKB belirtilerinin kusma korkusunda da yaşandığı görülebilir. Birçok uzmanın OKB tanısı koyduğu davranışlar arasında; kişilerin kusmamak için geliştirdiği bazı fikirsel ritüeller ve davranış tekrarları yer almaktadır. Bu belirtileri, OKB ile benzerlik göstermektedir.
Kusma Korkusu ile Sosyal Anksiyete Arasındaki İlişki
Sosyal Anksiyete davranış bozukluğunda, kişi dışarı çıktığı zaman rezil olacağını düşünmektedir. Dışarıda gerçekleştireceği herhangi bir davranıştan dolayı ayıplanacağını ve rezil olacağını düşünen kişiler, dışarı çıkmakta ciddi anlamda zorluk yaşarlar.
Kişilerin sosyal anksiyete davranış bozukluğunda yaşadıkları bu duygu, kusma korkusu ile eş değerliğe sahiptir. Kusma fobisi olan kişilerde, dışarı çıktıklarında “ya kusarsam” korkusu ile diğer insanlara rezil olacaklarını düşünürler. Yaşadıkları bu korku ile zaman içinde dışarı çıkamayacak duruma gelebilirler.
Kusma Korkusu ile Panik Atak Arasındaki İlişki
Kusma korkusunun panik atak davranış bozukluğu ile arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Panik atak yaşayan kişiler belirli tetikleyiciler sonucunda, kalp ritimlerinde artış, titreme ve yüksek derecede kaygı ve korku yaşama durumları gerçekleşebilir.
Kusma korkusu bulunan kişiler, bulundukları ortamlarda kusma durumu yaşayacaklarını düşünmeleri ile birlikte titreme ve kalp ritimlerinde artış gibi belirtiler gösterebilirler. Panik atak ile benzer davranış belirtileri gösteren kusma fobisi yaşayan kişilerin, bu problemlerin temelinde yaşadıkları panik atak davranış bozukluğunun tedavi edilmesi gerekmektedir.
Kusma Korkusu ile Yeme Bozuklukları Arasındaki İlişki
Anoreksiya olarak da bilinen yeme bozukluğunun en önemli belirtilerinde, kişilerin yaşadıkları ciddi kilo kaybıdır. Birçok kişi anoreksiya tedavisi olarak gerçekleştirdikleri psikolojik tedavilerinin temelinde kusma fobisinin bulunduğu görülmektedir. Kusma korkusu ile zaman içinde yemek yemekten korkan kişiler, ciddi derecede kilo kayıpları yaşamaktadır. Anoreksiya rahatsızlığı olduğu düşünülen kişilerde, detaylı olarak yapılan terapiler sonucunda birçoğunun kusma fobisi yaşadıkları ortaya çıkmaktadır.
Kusma Korkusu Tedavisi
Kusma korkusu yaşayan kişilere uygulanabilecek emetofobi ilaç tedavisinin yanı sıra, bilişsel davranışçı terapi yöntemi uygulanabilmektedir. Birçok kusma korkusu yaşayan hasta, psikolojik tedavi sürecinde ilaçların midesinin bulandıracağını düşünmesi nedeniyle, ilaç tedavisini kabul etmemektedir. İlaç tedavisini reddeden hastalara, bilişsel davranışçı terapi ve yüzleşme tedavisi uygulanmaktadır.
Kusma korkusu nasıl yenilir? Diye merak eden kişiler psikolog eşliğinde uygulanacak olan bilişsel davranışçı terapi yöntemini deneyebilirler.
