Akran Zorbalığı Nedir? Nasıl Engellenir?

Akran zorbalığı nedir? Akran zorbalığı belirtileri nelerdir? Akran zorbalığı hangi yaş grupları arasında oluyor ve Akran zorbalığı ile ilgili bir ebeveyn veya öğretmenin yapması gerekenler nelerdir? İşte akran zorbalığı hakkında tüm merak edilenler!

Akran zorbalığı, aynı yaş gruplarının bulunduğu ortamlarda, çeşitli fiziksel özellikleri kapsamında üstün olan çocuğun, kendinden zayıflara uyguladığı şiddettir. Akran zorbalığının çeşitli türleri mevcuttur. Belirtilen zorbalığa, her yerde, her çocuk maruz kalabiliyorken, genellikle akran zorbalığına okullarda rastlanılmaktadır.

Genel olarak hem ebeveyn hem de öğretmenin, belirtilen durum karşısında çeşitli uygulamalar gerçekleştirmesi gerekmektedir. Zira zorbalık uygulayan ve zorbalığa maruz kalan çocuklar, ileri dönemlerde mühim problemlerle baş-başa kalabilir. Peki bir ebeveyn ya da öğretmen, çocuğun zorbalığa maruz kaldığını nasıl öğrenebilir?

Akran Zorbalığı Belirtileri

Akran zorbalığının hem uygulayan hem de maruz kalan çocuk kapsamında çeşitli belirtileri mevcuttur. Akran zorbalığının erken fark edilmesi, iki taraf için de mühim öneme sahiptir. Zira çocukluk veya ergenlikten yetişkinliğe geçit döneminde çocukların gerçekleştirdiği her eylemler, onların geleceğini belirlemektedir. Şayet bu dönemde herhangi bir olumsuz davranışa müdahale edilmezse, gelecek dönemlerde çocuğun davranışlarını değiştirmek oldukça zor olacaktır. Peki tam olarak Akran zorbalığı nedir nasıl mücadele edilir?

Ebeveyn ve öğretmenler, genel olarak zorbalıkla mücadele kapsamında aşağıdaki belirtiler eşliğinde zorbalığın gerçekleştiğini teyit edebilir:

1. Zorbalık gerçekleştiren çocuktaki belirtiler

• Evde ve b. yerlerde, arkadaşları hakkında aşağılayıcı cümleler kullanmak.
• Öz saygısı düşük ve empati yeteneğinden yoksun
• Madde kullanımı ve küfürlü konuşmaya meyilli
• Okuldan kaçan, kopya çeken
• Kurallara uymayan ve b.
  1. Zorbalığa maruz kalan çocuktaki belirtiler

• Özgüvensiz
• Sıklıkla zorbalığa uğradığı mekanlara gitmek istememe. (Okul, dershane, spor ve b.)
• Yeme problemleri
• Sosyal ilişkileri yok denecek nitelikte az olur
• Mutsuz ve huysuz olabilir

Niteliği fark etmeksizin zorbalık, her iki tarafa da yıkıcı sonuçlar vermektedir. Bir öğretmen ve ebeveyn görevi olarak, çocuğun sorunları anlaşılmalı ve bu kapsamda gereken eylemler gerçekleştirilmelidir.

Zorbalık Hangi Yaş Grupları Arasında Olur?

Akran zorbalığı nedir konusu kapsamında zorbalık durumu, genellikle 7 – 15 yaş arası çocuklarda gözükmektedir. Zorbalığın niteliği, çocuğun cinsiyeti kapsamında değişiklik göstermektedir. Genel olarak akran zorbalığının 6 çeşidi mevcuttur. Belirtilen çeşitler, bu şekilde olmaktadır:

Sözel zorbalık

Sözel zorbalık, genel olarak zorbalığa maruz kalan çocuğun, çeşitli fiziksel özelliklerine yapılan alay olarak nitelendirilmektedir. Genellikle belirtilen özelliklere, çocuğun boyu, kilosu, ten rengi, konuşma şekli ve b. hususlar dahil olmaktadır. Akran zorbalığı nedir sorusu eşliğinde ebeveynlerin en çok merak ettiği sözel zorbalık, zorbalığı gerçekleştiren çocukla doğru iletişim gerçekleştirerek giderilebilir.

Fiziksel zorbalık

Genellikle fiziksel zorbalığa, itmek, vurmak, tükürmek, tekme atmak ve b. eylemler ait olmaktadır. Fiziksel zorbalık, akran zorbalığının en şiddetlisi olmakta, çoğu zaman zorbalığa uğrayan çocuğa mühim zararlar gelebilmektedir.

Siber zorbalık

Akran zorbalığının, en güncel türleri arasında olan siber zorbalık, sosyal medya ve b. mecralarda gerçekleşmektedir. Genellikle belirtilen ortamlarda zorbalığa uğrayan çocuğun çeşitli rencide edici görüntüleri paylaşılarak çocuğa psikolojik zarar vermek amaçlanmaktadır.

Cinsel zorbalık

Cinsel zorbalığa, zorbalığı gerçekleştiren çocuğun, cinsel amaçlı dokunmaları, cinsel çağrışımları, söylentiler yayması ve b. davranışlar aittir.

Sosyal zorbalık

Genellikle okullarda sıkça rastlanılan bu zorbalık türü, zorbalığa uğrayan çocuğu, hiçbir ortama davet etmeme, oyunlara sokmama ve b. davranışlar kapsamında nitelendirilmektedir.

Eşyalara zorbalık

Zorbalık yapılan öğrencinin eşyalarını çalmak, zarar vermek yemeğini veya parasını çalmak ve b. davranışlar, eşyalara zorbalık olarak sayılmaktadır.

Zorbalığa ne Yapmalıyım? / Zorbalık nedir Baş Etme Yolları

Akran zorbalığının gerçekleştiği ortamlar kapsamında, sorumlu kişilerin yapması gereken çeşitli eylemler mevcuttur. Peki tam olarak akran zorbalığı nedir nasıl önlenir?

Genellikle öğretmenlerin ve ebeveynlerin, akran zorbalığının gerçekleştiği durumları fark ettikleri zaman yapması gerekenler bunlardır:

• Genel olarak zorbalığı gerçekleştiren ve zorbalığa uğrayan çocuklarla anlayışa dayalı iletişim gerçekleştirilmelidir.
• Her iki tarafı dinlerken, öğretmen ve ebeveynler, tartışmak yerine karşı tarafa sevgi göstermelidir.
• Genellikle zorbalığa uğrayan çocuklar, utangaç ve içlerine kapalı olurlar. Dolayısıyla çocuklar, zorbalığa uğrasalar bile durum hakkında herhangi bir iletişim gerçekleştirmekten çekinirler. Bu kapsamda ebeveynlerin, zorbalığın gerçekleştiğini öğrendikten sonra hiçbir şey yokmuşçasına davranmak yerine çocuk ile anlayışa dayalı iletişim yapmaları gerekmektedir.
• Zorbalık gerçekleştiren çocuğun ailesi, çocuğu dinlemeli, belirtilen eylemin doğru olmadığını, sorunlarına farklı davranışlarla çözüm bulabileceğini anlatmalıdır.

Genellikle akran zorbalığının sebepleri arasında aile içi tartışmalar, çocuğun dertlerini kimseye anlatamaması ve b. etkenler yer almaktadır. Ebeveyn olarak her daim çocuğun problemleri kapsamında iletişim kurmak, akran zorbalığından ziyade, çocuğun ileri dönemlerdeki psikolojik hayatını olumlu yönde etkileyecektir.

Akran Zorbalığı Özellikleri /Akran Zorbalığı nedir?

Akran zorbalığı gerçekleştiren ve zorbalığa maruz kalan çocukların, genellikle çeşitli özellikleri bulunmaktadır. Akran zorbalığı özellikleri kapsamında, herhangi zorbalık belirtisi olmadan, ebeveyn ve öğretmenler, zorbalığın karşısını alabilir. Peki tam olarak akran zorbalığı nedir? Akran zorbalığı özellikleri nelerdir? Genel olarak akran zorbalığı özellikleri bunlardır:

• Zorbalık gerçekleştiren çocuğun özellikleri

Akran zorbalığı yapan çocuklar, genel olarak aynı eylemi gerçekleştiren arkadaş ortamında bulunurlar. Zorba çocuklar, suça, madde kullanımına, okuldan kaçmaya meyilli ve kurallara uymayan özelliklere sahip olmaktadır. Aynı zamanda çoğu akran zorbalığı gerçekleştiren çocuğun, ailesinde şiddet ve çeşitli sorunlar mevcuttur.

• Zorbalığa maruz kalan çocuğun özellikleri

Zorbalığa maruz kalan çocuklar, genel olarak çeşitli özellikleri kapsamında akranlarından zayıf kalmaktadır. Belirtilen çocukların arkadaş ortamları zayıf, özgüvenleriyse düşük olmaktadır. Akran zorbalığına maruz kalan çocuklar, haklarını aramak ve kendilerini savunmak konusunda başarısız olmaktadır.

Zorbalığın Cezası

Akran zorbalığı gerçekleştiren çocuklara, ebeveyn ve öğretmenleri ceza vermek yerine kendileriyle anlayışa dayalı iletişim gerçekleştirmektedir. Zira zorbalık yapan çocuklara verilecek her ceza, ebeveyn veya öğretmenlerin bulunmadığı her yerde zorbanın, haber veren çocuktan intikam alacağı anlamına gelmektedir.

Ceza vermek yerine, akran zorbalığı gerçekleştiren çocukla, aşağıdaki sorular tarzında iletişim kurulabilir:

• Hayatında hangi problemleri mevcut?
  • Problemlerinin çözümünü, hangi davranıştan ilham alınarak zorbalıkla çözmeye karar vermiştir?
  • Son olarak yapılacak iletişim kapsamında kesinlikle, çocuğu suçlayıcı ve ceza verici eylemler gerçekleştirilmemelidir.

Kısaca belirtmek gerekirse, öğretmen ve ebeveynin genel amacı, zorba çocuğun yaptığının, anlayışlı dille yanlış olduğunu vurgulamaktır. Akran zorbalığı nedir konusu kapsamında belirtilen sonuca, çocuğun empati duygusunu kullanarak ulaşmak daha kolay olacaktır.

İlginizi çekebilir: Sosyal anksiyete bozukluğu nedir?