Kompülsif biriktirme bozukluğu ya da Dispozofobi olarak bildiğimiz eşyalara bağlanma hastalığı halk arasında istifçilik olarak geçer. Bu istifçilik artık ileri boyutlara ulaşmıştır. Eline geçen yararlı ya da yararı olmayan her şeyi bir gün gelir lazım olur düşüncesiyle birey biriktirmeye, bir kenarda saklamaya başlamıştır. Ayrıca elinde bulunan eşyaların hiçbirini de gereksiz bile olsa atamamaktadır. Biriktirilen eşyalar genellikle tutarsız ve alakasız eşyalardır. En çok biriktirilen eşyalar; kâğıt, gazete, plastik eşyalar, ev araç gereçleri, torba ve giyim eşyaları ve kırık nesnelerdir. Bu rahatsızlığa sahip olan insanların yaşam kalitesi gitgide düşmüştür. Aynı şekilde çevreyle iletişimi de bozulmaya başlamıştır. Bu yüzden ciddi tedavi gerektiren bir hastalık olmuştur.
Eşyalara bağlanma hastalığı Dispozofobi de birey biriktirdiği eşyaların kaybolması ihtimaline karşılık kendi içinde sürekli bir sıkıntı yaşar. Bu kaygısı nedeniyle çevresine karşı öfkeli olabilir. Kendini rahatsız hisseder. Bu hastalığa sahip çoğu kişi içinde bulunduğu durumun farkında değildir. Biriktirme yapmasını ve bu kadar çok gereksiz eşyaya sahip olmayı normal görmektedir. Müdahale edildiği anda ise büyük tepkiler gösterirler. Bağırabilir, kızabilir ve eşyalarının atılması durumunda büyük acı çekerler.
Eşyalara Bağlanma Hastalığı Dispozofobi Nedenleri
Öncelikle genetik faktörler bu gibi rahatsızlıklarda etkili olabilmektedir. Bunun dışında bu rahatsızlığı yaşayan kişilerle görüşme yapıldığında genellikle biriktirmeye başlamadan önce hayatlarında travmatik bir olay yaşadıkları ortaya çıkıyor. Yani kişi yaşadığı stresli durumla baş edemediği zaman ya da baş edecek gücü olmadığı zaman biriktirme yaparak kendini rahatlatıyor ve çözümü bunu devam ettirmekte buluyor. Erken çocuklukta aile içerisindeki iletişim, ailenin çocuğa yaklaşımı, çocuğun maruz kaldığı tutumlarda bu hastalığın oluşmasında etkili olabiliyor. Kişinin ayrılık anksiyetesi, terk edilme korkusu, sevilmeme hissi ve değersizlik duyguları yaşaması da eşyalara bağlanmasına sebep olarak biriktirme yapmasının önünü açmış oluyor.
Yapılan araştırmalarda hafıza sorunları ve dikkat eksikliği gibi nedenlerden dolayı kişilerin karar vermekte ve kategorilere ayırmakta zorlanmaları gibi sebeplerle eşyaları biriktirmeye başlayacağı ortaya konmuş.
Dispozofobi Belirtileri
- Değerli değersiz hiçbir şeyi elinden çıkaramama
- Biriktirilen eşyaları biri atmak istediğinde ona öfkelenme, büyük tepkiler gösterme
- Biriktirilen eşyalara bağımlılık geliştirmek, bir şeyi atacağı zaman üzüntü duyma ve acı çekme
- Dışarıda görülen çöpleri eve getirme isteği
- Çöpleri kategorilere ayırmak öyle istiflemek
- Genellikle toplanan eşyalar arasında bir benzerlik ya da bir bağlantı yoktur
- Evindeki eşyaların, çöplerin azalacağından korkma
- Eşyaların gideceği düşüncesiyle korku duyma
- Sosyal ilişkilerin çok az olması, davranış bozuklukları göstermek
- Biriktirilen eşyalar yüzünden evde hareket alanı kalmaması. Odaların eşyalar yüzünden kullanım amacına göre kullanılmaması
- Günlük işleri sürekli ertelemek ya da hiç yapmamak
Eşyalara Bağlanma Hastalığı Dispozofobi Tedavi
Eşyalara bağlanma hastalığı dispozofobi de hasta öncelikle bir rahatsızlığı olduğunu kabul etmelidir. Kabul etmediği takdirde tedaviye başlanmasının bir anlamı yoktur. Bu yüzden hasta içgörü geliştirmiş ve yaşadığı durumun farkında olmalıdır. Ancak çoğu hastada bunu yakalamak kolay olmayabiliyor. Tedavi sürecine başladıktan sonra da hasta farkındalık geliştirmeye başlar. Bu noktada uzman kontrolünde gerçekleştirilen tedavi cevap vermeye başlayacaktır. Biriktirme ve bu tarzdaki hastalıklarda genellikle bilişsel davranışçı terapi kullanılmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi ile hastanın karar verme becerileri güçlendirilmeye çalışılmakta.
Antidepresanlar bu tarz hastalıkların tedavisinde fayda sağlamazlar o yüzden psikoterapi odaklı bir tedavi süreci gerçekleştirilir. Hasta bu alışkanlığını hayatından çıkardıktan sonra büyük bir boşluk yaşayacaktır bu yüzden tedavi sürecinde hastanın bu boşluğun yerine koyabileceği şeyler üzerine de çalışılmalıdır.
Bu konuda online psikolog desteği almak için hemen uzmanlarımızı inceleyin. Dakikalar içerisinde ücretsiz randevunuzu oluşturun. Buraya tıklayarak uzmanlarımızı inceleyebilirsiniz. Yüz yüze Profesyonel Destek Almak İçin: Antalya Psikolog
