Öfke Kontrol Bozukluğu Nedir

Öfke Kontrol Bozukluğu Nedir?

Öfke kontrol bozukluğu ciddi bir sorun olsa da bu problemin tedavisi aslında oldukça basittir. Sizin için soruların yanıtı bu makalede. 

İlk olarak öfke kontrol bozukluğu nedir sorusunun cevabını açıklayacağız. Öfke kontrol bozukluğu, kişinin yaşadığı herhangi bir olumsuz durumda kontrolünü kaybetmesi durumudur  Bu süreçte kişi aşırı tepki verir ve kısa süre içinde patlama yaşayıp krizler geçirir.

Durumun adımlarına ve şiddetine göre kişinin kendisine ya da bir başkasına zarar vermesi de söz konusu olabilir.

Öfke, haksız olarak algıladığımız durumlarda veya kasıtlı olarak bize saldırma niyetini belirlediğimiz durumlarda ortaya çıkan doğal bir duygudur. Temel ve evrensel duygulardan biridir ayrıca yüksek fizyolojik aktivasyon gerektirir. Bu duygu, tehditlerle yüzleşmek için yararlıdır. Ancak bu, sözlü ya da fiziksel saldırganlığa sebep olabilir. Bu nedenle öfkeyi kontrol etmeyi bilmek gerekir.

Neden ve Nasıl Öfkeleniriz?

Öfke; korku, hayal kırıklığı, güvensizlik ve hatta uykusuzluk gibi nedenlerle tetiklenebilen bir duygudur. Genel olarak bir şey hakkında hüsrana uğradığımızda ve bir tehdit algıladığımızda ortaya çıkar. Düşüncelerimizi ve duygularımızı yeterince aktaramıyor olabiliriz. Ayrıca birileri bizimle agresif bir şekilde iletişim kurmuş olabilir veya bir şeyler beklediğimiz gibi gitmiyor olabilir.

Öfke, fizyolojik düzeyde  bedeni savaşmaya hazırlanmak, çaba sarf etmek ve bize sunulan bu çatışmanın üstesinden gelmek için harekete geçirmekten oluşur. Böylece kalp atış hızı, kan basıncı ve testosteron seviyeleri artar. Bunun nedeni, beynimizin bir uyaranı (kişi, durum vb.) tehdit olarak analiz etmesidir.

Ayrıca tamamen farklı durumlarda öfke yaşayabiliriz. Bu nedenle her öfke anı aynı şekilde olmaz. Birkaç öfke türü vardır:

• Agresif ve şiddetli davranış: Öfke bir savunma biçimine dönüşür ve bir şeyi başarmak için kullanılır. Bunlar bir düşmanı bastırmak, bastırmak ve hatta hasar vermek gibi olayları içerebilir. Bu tür öfke, zayıf iletişim becerileri ve düşük öz denetim ile ilişkilidir.
• Öfke patlamaları: Bu tür öfkede ilgili hüsran bir süredir artmaya başladığında, kişi artık dayanamayacak hâle gelene kadar ortaya çıkar. Patlak verdiği anda bir özgürlük duygusu kaplar ve yapılan ya da söylenen her şeyi kontrol etmek zorlaşır.
• Savunma olarak öfke: Genellikle daha çok bastırılmış bir öfkedir. Çok fazla zarar verme niyeti yoktur, sadece yaşananları yönetmek için bir saldırı algıladığı için ve olumsuz tepki verildiği için duygu ortaya çıkar.

Öfke kontrolü kaybının nedenleri çok çeşitli olabilir ve hangisinin tam olarak etkili olduğu henüz bilinmemektedir. Bununla birlikte bir kişinin bu rahatsızlığı yaşama olasılığını artıran bazı yönleri aşağıdaki gibi detaylandırabiliriz:

• Depresyon
• Anksiyete
• Stres
• Düşük özgüven
• Travma sonrası stres
• Dürtüsel kişilik
• Hormonal değişiklikler
• Normalleştirilmiş şiddet deneyimleri
• Düşük serotonin seviyeleri ile biyokimyasal dengesizlik

Öfke Problemim Olup Olmadığını Nasıl Anlarım?

Belli bir düzeyde sağlıklı olan öfke olsa da çok yoğun ve sıklıkla yaşanılırsa zorluk çıkarabilir. Öfkenin bir sorun hâline geldiğine dair bazı işaretler şunlardır:

• Başkalarına fiziksel veya sözlü olarak zarar verme
• Küçük olaylarda bile sık sık öfke hissetmek
• Öfkeyi kontrolden çıkmış gibi hissetmek
• Kızgın hissettiğinizde söylediğiniz veya yaptığınız şeylerden genellikle pişmanlık duymak
• Kızgınken nesnelere zarar vermek
• Küçük sorunlara hızlı ve aşırı öfkeyle tepki verme
• Agresif bir şekilde ifade etmeden öfkeyi düzenlemekte güçlük çekmek

Bu belirtileri sık sık yaşamak hayatın her alanında ciddi sorunlara neden olabilir. Fiziksel sağlığımız da etkilenebilir. Bu duygunun düzensizliğinin, örneğin yüksek tansiyon, baş ağrıları ve kardiyovasküler problemler gibi sağlık sorunlarıyla ilişkili olduğu görülmüştür.

Öfke Kontrol Bozukluğu Belirtileri Nedir?

Günlük hayatta herkes sinirlenebilir. Ancak öfke kontrol durumunun tedavi aşamasına geçmek zorunda olduğunu belirten belirtiler önemlidir. Yaşanan durumun ciddiyeti ya da buna benzer bir durum olduğu nereden anlaşılır? Elbette yaşanan öfke kontrol sorununun ortadan kalkması için hareketlerin kontrol edilmesi gereklidir.

Öfke kontrol bozukluğu belirtileri aşağıda verilmiştir:

• Yüksek tansiyon
• Hızlı kalp atışları
• Sinir
• Kontrolsüz ve orantısız patlamalar
• Üçüncü şahıslar tarafından aşağılanma ve alay konusu olma duygusu
• Sözlü veya fiziksel saldırganlık
• Öfke nöbetleri
• Haksız tetikleyiciler
• Agresif davranışlar ve sürekli hayal kırıklığı

Yukarıda listelediğimiz hususlar direkt olarak öfke kontrol bozukluğu belirtisi kapsamında değerlendirilir.  Zira yaşanan bu durum direkt olarak öfke kontrolsüzlüğünün olduğunu gösterir. Ölçülü hareket edememek, kontrolsüz davranışlar gibi tamamen bu durumun ortaya çıktığı sorunlar arasında yer alır. Bu gibi durumlarda tedavi görülmesi son derece önemlidir.

Öfke Kontrol Bozukluğu Depresyondan Nasıl Ayırt Edilir?

Öfke kontrol bozukluğu depresyondan farklı bir rahatsızlıktır. Yaşanan problemlerin depresyon ile karıştırılmaması önemlidir. Bu durumda depresyon ile öfke kontrol bozukluğunun arasındaki farkları da göz önünde bulundurarak ona göre önlem almanızı öneriyoruz.

Depresyon ile öfke kontrolü arasındaki fark, birinin geçici diğerinin ise uzun sürede devam ediyor olmasıdır.

Depresyon uzun süre devam edebilir. Günlerce ya da haftalarca yorgunluk hissedilebilir, istirahat etme isteği olabilir. Ancak öfke kontrol bozukluğu depresyona göre çok daha kısa sürer. Kişinin direkt olarak parlaması, bir anda ani tepkiler vermesi ile açıklanır.

Böyle bir durumda ikisi arasındaki farkı bilerek ona göre önlem almak gerekir. Bu iki durumu değerlendirip ona göre karar vermeniz daha doğru olacaktır.

Öfke Kontrol Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Uygulanacak öfke kontrol bozukluğu tedavisi ile sorunun çözülmesi sağlanır. Bu durumla alakalı önemli olan kişinin profesyonel destek almasıdır. Herhangi bir şekilde sorunun ortadan kalkması için tıbbi destek almak ve uzman desteği ile nasıl baş edileceğine karar vermek mümkün olacaktır. Bunu değerlendirip ona göre karar verilmesi kişiye katkı sağlayacaktır.

Psikolog

Öfke kontrol bozukluğu olduğunda, bunu erken tespit edebilmek ve  psikoterapi yoluyla tedavi etmeye başlamak önemlidir. Bu alanda bir uzmana başvurmak kişiye otokontrol kazandırır. Böylece öfkeyi doğru bir şekilde yönetmeyi öğrenmek için gerekli araçlar sağlanır.

İlk olarak çözüm sağlamak için önerilen hem yaşanan bu durum hakkında bilinçlenmek hem kendinizi de tanımak olacaktır. Bu süreci en iyi şekilde detaylandırmak ve nedenlerine odaklanmak önemlidir. Bunu göz önünde bulundurmanız durumunda uzman desteğinin aslında çözüm olduğunu görülecektir.

Her psikolog, seansları danışanın ihtiyaçlarına ve durumuna göre odaklamaktan sorumlu olacak. En sık yapılan şey, genellikle bu tür öfke patlamalarından önce gelen belirli tetikleyicileri bulmaya çalışmaktır. Kişinin obsesif kompulsif bozukluk, bipolar bozukluk veya borderline kişilik gibi öfke kontrolünün eksikliğine neden olabilecek başka patolojiler gösterip göstermediğini bilmek genellikle bu süreçte mümkündür.

Kişinin, öfkesini yönetebilmesine yardımcı olabilecek en yaygın uygulamalardan bazıları şunlardır:

• Sosyal beceri eğitimi
• Kontrollü nefes alma yoluyla gevşeme teknikleri
• Yürüyüşe çıkmak gibi dürtüleri sakinleştiren aktiviteler
• Bir durumu çok geç olmadan ve kişi patlamadan önce tespit etmek, durdurmak ve değerlendirmek için kullanılan araçlar
• Eylemlerinin sorumluluğunu suçluluk değil anlayış perspektifinden ele almak

Psikiyatrist

Yaşanan durumun çözümlenmesi için tedavinin başlaması, ilaç tedavisine geçilmesi için mutlaka uzman psikiyatrist ile hareket etmek gerekiyor. Çok daha hızlı şekilde bu sorunun çözülmesini sağlamak açısından önemli olacaktır. Böylelikle bu yaşanan sorunların doktor desteği ile zaman kaybetmeden çözümlenmesi sağlanır.

Öfke Kontrol Bozukluğu Hangi Hastalıklara Neden Olabilir?

Öfke kontrol sorunu yaşayan kişilerde gözlenebilecek rahatsızlıklar olabilir. Araştırmalara göre bu sorunu yaşayan kişilerin çoğunlukla yaşadığı hastalıklar vardır. Bu hastalıkların ortadan kalkması için yapılması gereken ise direkt olarak öfke kontrol sorununun çok daha büyük problemlere yol açmadan ortadan kaldırılmasıdır.

Yol açabileceği hastalıklar:

• Kalp hastalığı: Birikmiş öfkenin hızlanmasına neden olacaktır. Kalp damarlarında daralma ya da kriz gibi durumların olasılığı vardır.
• Şeker hastalığı: Öfkenin birikmesinden ötürü metabolizmanın bozulması söz konusudur. Akabinde ise şekerin yükselmesi sonucu doğabilir.
• Ruhsal bozukluk: Birikmiş öfkenin neden olduğu depresyonlar ortaya çıkabilir.
• Genetik hastalıkları tetikler: Öfke kontrol problemi yaşayan kişiler, genlerinde yer alan hastalıkları kolaylıkla aktif hâle getirebilirler.

Verilen detaylara göre hareket ederek siz de öfke kontrol tedavisi ile yaşanan bu sorunu çözebilirsiniz

Öfke kontrol bozukluğu son derece ciddi sonuçlara neden olur. Öfkenizi kontrol edemediğinizde kendinize ve çevrenize zarar verirsiniz. Oysa bunu istemiyoruz. Zira daha sonra sakinleşen hasta yaptıkları için büyük pişmanlıklar duyar. Bu rahatsızlıktan kurtulmak için online psikolog desteği alabilirsiniz. Psikologlarımız sizleri dinlemek için hazır.