Çoğu kişiler yaşamının belli dönemlerinde gece uyuyamamak sabah kalkamamak gibi sorunlar yaşamaktadır. Bu durum günlük hayatında yaşadığı stresten dolayı, fiziksel rahatsızlıktan ya da herhangi bir neden yokken yaşanabilir.
Uyuyamama sorunu belli dönemlerinde kısa sürelide olsa bu durum önemli sorunlara yol açabilir. Ancak uyku sorunu uzun süreli olması durumunda kişinin günlük işlerini, depresif ruh halini ve odaklanma güçlükleri çekmesine yol açan sorunlara dönüşebilir.
Ne Kadar Süre Uyumak Normaldir?
Herkesin ihtiyaç duyduğu uyku süresi aynı değildir. Çalışmalara göre toplumdaki insanların 7-8 saat uykuya ihtiyacı vardır. Uyku ihtiyacınızı hesaplamanın en iyi yolu bedeninizi beslemektir. Ayrıca kaç saat uyuduktan sonra yataktan kalkmakta zorlanmıyorsunuz, konsantre olmakta sorun yaşıyorsanız, gündüzleri uykulu hissetmiyorsanız ve genelde bir ruh halinde hissediyorsanız gerekli uyku saati odur.
Gece Uyuyamamak
Çoğu kişi hayatının belli dönemlerinde gece uyuyamama sorunu yaşamaktadır. Bu durum günlük hayatta yaşanan stresten dolayı, fiziksel bir rahatsızlıktan dolayı ya da herhangi bir neden yokken yaşanabilir. Uyuyamama sorunu yaşamın belli dönemlerinde kısa süreli olsa bile önemli sorunlara yol açmayabilir.
Ancak uyku yoksunluğunun uzun süreli olması durumunda günlük işler etkilenir, depresif ruh hali ve odaklanma güçlükleri gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca uyuyamama uzun vadede diyabet, kalp krizi ve obezite gibi çeşitli sonuçlara yol açar.
Uyku Bozukluğu Belirtisi
Bir insanın sağlıklı bir şekilde hayatını sürdürebilmesi için gerekli olan uyku süresi kadar uyumamak da hatta gereğinden fazla uyumak uyku bozukluğu belirtisidir. Uyku sorunu yaşayan bu kişiler böyle bir durumla karşılaştıklarında ne yapması gerektiğini her zaman bilmeyebilir.
Uyku problemi yaşayan kişilere uyku merkezlerinde uyku bozukluğu ile ilgili testler yapılır. Bu merkezlerde uyku günlüğü tutulması istenen kişilerden uyuma ve uykuya dalma sürelerine bakılması istenir. Bunun dışında uyku bozukluğu belirtileri şunlardır;
- Günlük yaşam içinde kişi kendini genel olarak stresli, kaygılı, yorgun ve halsiz hissediyorsa, gün içerisinde sık sık uykusu geliyor ve uyumak istiyorsa
- Uyku esnasında horluyor ya da nefes almakta zorluk çekiyorsa
- Kişi genel olarak uykuya dalmakta zorluk çekiyorsa ya da gece boyunca bölünmeden kesintisiz bir uykuyu sürdüremiyorsa
- Uykusuzluk hissi depresif hissetmesine neden oluyorsa, çalışırken ya da okulda odaklanma problemi yaşıyorsa uyku bozukluğu yaşadığı söylenebilir.
- Sık sık tuvalete gitmek
- Uyku sırasında ağız kuruluğu ve burun tıkanması yaşanması
Beynin uykuya dalamaması ya da uyku düzensizliğinin olması genel olarak dikkat edilmeyen bir konudur. Ancak bu durum uzun vadede beden sağlığını ve ruh sağlığını tehdit edecek depresyon ve obezite gibi çeşitli sorunlara yol açarlar.
Uyku Bozukluğu Nasıl Giderilir?
Uyku bozukluğunun giderilmesi için en etkili yöntem güzel bir uyku düzeni oluşturmaktır. Her ne kadar uyuyamamak durumuna bağlı uykusuzluk ve yorgunluk hissediliyor olsa bile uyku bozukluğunun giderilmesine iyi gelen şeyler vardır. Bunlar;
- Telefonla oynamak, kitap okumak ya da televizyon izlemek
- Gün içinde uyumamak, her gece aynı saatte kalkıp aynı saatte uyumaya gayret göstermek
- Uyku öncesi odayı havalandırmak
- Uyku öncesi sıcak bir duş almak
Uyuyamamak Nedenleri Nelerdir?
Uyuyamamak veya uyku problemleri, birçok insanın yaşadığı yaygın bir sağlık problemidir. Uyku düzeni bozukluğu, stres, anksiyete, depresyon, aşırı kafein tüketimi, uykusuzluk ilaçları ve uyku apnesi gibi birçok nedeni olabilir.
Bazı sebeplerden dolayı yaşanan stres ve sıkıntı, uyku kalitesini olumsuz yönde etkiler. Aynı şekilde anksiyete ve depresyon gibi sağlık problemleri de uyku bozukluğuna neden olabilir. Bir başka kıstasta, uykusuzluk ilaçları kullanmaktır. Bu ilaçlar, vücuttaki kimyasal dengeleri etkileyerek uyku kalitesini düşürebilir.
Uyku apnesi de, uyku esnasında solunum yollarını etkileyip nefes almayı zorlaştırması nedeniyle uyku bozukluğuna neden olabilir. Uyku problemleri, fiziksel ve zihinsel sağlığı olumsuz yönde etkileyebilir ve gün içinde yorgunluk, düşük enerji seviyeleri, konsantrasyon bozukluğu ve sinirlilik gibi sorunlara neden olabilir.
Sağlıklı Uyku Süresi Ne Kadar Olmalıdır?
Her insanın ihtiyaç duyduğu uyku süresi aynı değildir. Sağlıklı bir yaşam için uyku, yemek yemek ve su içmek gibi temek faktörlerden biridir. Uyku süreleri kişilerin yaşına, cinsiyetine ve yaşam tarzına bağlı olarak değişebilir. Ancak genel olarak yetişkin insanların ihtiyaç duydukları uyku saati 7-9 saat arasındadır. Fakat bazı insanlara bu sürenin daha altında uyku yetebilirken bazı insanlar da daha üstünde uyku gereksinimi duyabilmektedir.
Sağlıklı bir uyku için, düzenli olarak uyku rutininizi oluşturmalı ve uyku kalitesini arttırmak için bir dizi şeyler yapmalısınız. Yatak odanızı sakin ve rahat bir ortam haline getirebilir, dağınıklığı toparlayabilirsiniz. Uyku öncesi kitap okuyabilir ya da egzersiz yapabilirsiniz. Teknolojik aletlerden uzak durmalı ve yemek tüketimine uyku öncesi yer verilmemelidir.
Uyku Problemi Nasıl Çözülür?
Gece uyuyamama ve uyku davranış bozukluğu olan kişiler öncelikle hayat tarzında yapacağı değişiklikle çözülebilir sorundur. Bu nedenle öncelikle sağlıklı yaşam tarzı hedeflenmelidir. Sağlık yaşam tarzı, sağlıklı beslenme, sınırlı alkol tüketimi ve düzenli egzersizi içermektedir. Uyuyamama sorununun tedavisinde diğer önemli nokta ise uyku hijyenidir.
Uyku hijyenine dikkat etmek için vücudun kaç saat uykuya ihtiyaç duyduğu bilinmelidir. Ayrıca uyuma ve uyanma saatlerinin belirlenmesi ve bu konunun sabit olması gerekir. Benzer şekilde yatmadan önce rutinler geliştirilmelidir. Örnek olarak heyecan ve merak uyandıran videolar izlemek uykunuzun gelmesini engeller.
Ayrıca tv izlemek, bir şeyler atıştırmak, telefonla konuşmak ve yatağı sadece uyumak için kullanmak uyku hijyeni açısından önemlidir. Diğer yandan kronik uykusuzluk depresyon, anksiyete bozukluğu gibi psikolojik rahatsızlıkların belirtisi olarak devam ediyor olabilir.
Uyku Bozuklu İçin Hangi Doktora Gidilir?
Uyuyamamak problemi olan kişiler mutlaka ilgili bir doktora gitmelidir. Çünkü son yıllarda en fazla yaşanan değişik sebeplerden dolayı ortaya çıkan sağlık sorunudur. Uyku bozukluğu sorunu yaşayan kişiler öncelikle nöroloji doktoruna gitmelidir.
Uyku bozukluğunun nedeni belli olduktan sonra gece uyuyamamak sabah kalkamamak gibi problemin altında yatan nedenler araştırılmalıdır. Nöroloji gerekli teşhis ve tetkikleri araştırır. Araştırılan problemlerin sonucuna göre hasta başka bir doktora da yönlendirilebilir. Böylece uyku bozukluğunun önüne geçme şansı elde edilir.
Gece Uyumamak Neyin Belirtisidir?
Uyku bozukluğu parasomnia, uyku ile ilgili yaşanan solunum bozukluğu, merkezi sinir sistemiyle ilgili uyku bozuklukları, uyku ile ilişkili hareket bozukluğu ve merkezi sinir sistemi ile ilgili uyku bozukluğu olabilir. Genel olarak ise gece uyumamak genel olarak insomnia hastalığını göstermektedir.
Bu problemi yaşayanlar aynı zamanda erken uykudan uyanırlar. Onunla beraber psikolojik etkenler, yaş, depresyon, stres ve kabuslar beraberinde kalp rahatsızlıkları ile birlikte gece uyuma problemi yaşanır. Bunun için problemin ne olduğunu öğrenmek için uzman doktora görünmek önemlidir.
Uyku Bozukluğu Tedavisi Nedir?
Uyku bozukluğu yaşadığınızdan emin olmak için en az bu uyku probleminin bir ay sürmüş olması gerekir. Eğer bir ay ya da daha uzun bir süre uyku problemi yaşanıyor ise doktora başvurulmalıdır. Bir doktora gitmeden çevreden duyulan bilgilerle uyku ilacına başlanmamalıdır.
Çünkü doktor öncelikle uyku bozukluğuna sebep olacak etmenleri araştıracaktır. Uyku uyuyamamak beslenme ve yaşam tarzı düzensizliklerinin yanı sıra kullanılan ilaçlardan da kaynaklanır. Bunun için uyku türlerinin kendi içinde adları vardır. Bu türler;
- Uyku apnesi, uykuda solunum bozukluğu olarak tanımlanır. Uyku apnesi olan kişiler uyku esnasında nefessiz kalma, boğaz tıkanıklığı ve horlama gibi problemler yaşar.
- Huzursuz bacak sendromu, uyku bozuklukları içinde fiziksel olarak kendini hissettirmesi bir problemdir. Bacakları hareket ettirme isteği zaman zaman bacakların karıncalanması ve uyuşması hissini de beraberinde getirir.
- Narkolepsi, diğer uyku bozukluklarının gün içinde, okulda ve işte aniden uyku gelmesi isteğidir. Ayrıca gece uyuyamamak sabah kalkamamak uyku bozukluğuyla alakalıdır.
